แหล่งเงินทุนระยะยาวที่สำคัญของธุรกิจ ได้แก่ การกู้ยืมหนี้ระยะยาว การออกหุ้นบุริมสิทธิ และ การออกหุ้นสามัญ นอกจากจะคำนึงถึงต้นทุนของเงินทุนและความเสี่ยงทางการเงินจะต้องจัดหาเงินทุนจากแหล่งเงินทุน ต้องวิเคราะห์ทางเลือกในการจัดหาเงินทุนแต่ละทางก่อนและทางเลือกที่ทำให้ได้กำไรต่อหุ้นสามัญมีค่าสูงสุด การวิเคราะห์ทางเลือกในการจัดหาเงินทุน กรณีที่มีหลายทางเลือกนั้นวิธีหนึ่งที่สามารถทำได้สะดวกขึ้น คือวิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างกำไร จากการดำเนินงานกับกำไรต่อหุ้น (EBIT-EPS Analysis) โดยมีขั้นตอนดังนี้
ขั้นที่ 1 คำนวณหา EPS ณ ระดับ EBIT ต่างๆกันอย่างน้อย 2 ระดับ
ขั้นที่ 2 วิเคราะห์ Indifference Point คือ การวิเคราะห์ หาจุดที่ไม่มีความแตกต่างกัน ของทางเลือกในการจัด หาเงินที่ต้องการเปรียบเทียบ ซึ่งสามารถทำได้ 2 วิธี คือเขียนกราฟแสดงความสัมพันธ์ ระหว่าง EPS และ EBIT เรียกว่าIndifference Chart Indifference Point หรือ โดยวิธีคำนวณหาจุด indifference Point ของทางเลือกนั้น
ขั้นที่ 3 แปลความหมายที่ได้จากขั้นที่ 2 เพื่อตัดสินใจเลือกแหล่งเงินทุนต่อไป
ตัวอย่างที่ 2 โครงสร้างเงินทุนของบริษัทส่งเสริมจำกัดประกอบด้วย ทุนหุ้นสามัญจดทะเบียน 10,000 หุ้น มูลค่าหุ้นละ 100 บาท ถ้าบริษัทต้องการเงินทุนเพิ่มอีก 300,000 บาท เพื่อขยายกิจการ ซึ่งได้คาดคะเนทางเลือกในการจัดหาเงินทุนดังกล่าวไว้ 3 ทาง คือ
ทางเลือกที่ 1 ก่อหนี้อัตราดอกเบี้ย 12%
ทางเลือกที่ 2 ออกหุ้นบุริมสิทธิเงินปันผล 10%
ทางเลือกที่ 3 ออกหุ้นสามัญราคามันค่าหุ้นละ 100 บาท
ปัจจุบัน บริษัทเสียค่าภาษีเงินได้ในอัตรา 30% บริษัทควรจัดหาเงินทุนด้วยวิธีใดถ้าบริษัทมีกำไรจากการดำเนินงาน 100,000 บาท 150,000 บาทและ 200,000 บาทตามลำดับ
วิธีทำ
ขั้นที่ 1 สมมุติ EBIT 100,000 บาท และ150,000 บาท คำนวณ EPS ของทั้ง 3 ทางเลือกในระดับ EBIT 100,000 บาทและ 100,000 บาทดังนี้
ขั้นที่ 2 เขียนกราฟความสัมพันธ์ระหว่าง EBIT และ EPS ของทั้งสามทางเลือก
การคำนวณหาค่า EBIT ณ Indifference point
ให้ EPS1 เป็นกำลังต่อหุ้นสามัญทางเลือกที่ 1
EPS2 เป็นกำลังต่อหุ้นสามัญทางเลือกที่ 2
EPS3 เป็นกำลังต่อหุ้นสามัญทางเลือกที่ 3
n1 เป็น จำนวนหุ้นสามัญทางเลือกที่ 1
n2 เป็นจำนวนหุ้นสามัญทางเลือกที่ 2
n3 เป็นจำนวนหุ้นสามัญทั้งเรื่องที่ 3
I เป็นดอกเบี้ยของหนี้สินหรือเงินปันผลจ่ายของหุ้นบุริมสิทธิก่อนภาษี
T เป็นอัตราภาษีเงินได้
EBIT* เป็นกำ ไหลจากการดำเนินงาน ณ Indifference point
จากกราฟ เส้นทางเลือกก่อหนี้ กับเส้นทางเลือกออกหุ้นบุริมสิทธิขนานกัน
ดังนั้นทางเลือกที่ 1 กับทางเลือกที่ 2 จะไม่มี Indifference point
นั้นคือ EPS_1≠ EPS_2
จากกราฟ เส้นทางเลือกก่อหนี้กับเส้นทางเลือก ออกหุ้นสามัญตัดกันที่จุด a ซึ่ง ณ จุดนี้ค่า EPS ของทั้ง 2 ทางเลือกเท่ากัน ดังนั้น คำนวณค่า Indifference point ของทางเลือกที่ 1 กับทางเลือกที่ 3 ได้ดังนี้
ณ Indifference point A จะได้ EPS_1 = EPS_3
( EBIT* -I)(1-T) = ( EBIT* -I)(1-T)
10,000 13,000
13,000(0.7 EBIT* - 25,000) = 10,000(0.7 EBIT* )
9,100 EBIT* - 327,600 = 7,000 EBIT*
EBIT* = 156,000
ดังนั้น ณ Indifference point A ระหว่างทางเลือกที่ 1 และทางเลือกที่ 3 EBIT มีค่าเท่ากับ
156,000 บาท
จากกราฟ เส้นทางเลือกออกหุ้นบุริมสิทธิกับเส้นทางเลือกออกหุ้นสามัญตัดกันที่จุด B ซึ่ง ณ จุดนี้ค่า EPS ของทั้งสอง ทางเลือกมีค่า EPS เท่ากัน คำนวณ Indifference point ของทางเลือกที่ 2 กับทางเลือกที่ 3 ดังนี้
ณ Indifference point B จะได้ EPS2 = EPS3
(EBIT*-I)(1-t) = (EBIT* -I)(1-T)
n2 n3
(EBIT* -42,857.14286)(1-0.3) = (EBIT* -0 )(1-0.3)
10,000 13,000
13,000(0.7EBIT* - 30,000) = 10,000 (0.7EBIT*)
9,100 EBIT* - 390,000,000 = 7,000 EBIT*
EBIT* = 185,714.30
ดังนั้น ณ Indifference point B ของทางเลือกที่ 2 กับทางเลือกที่ 3 EBIT มีค่าเท่ากับ 185,714.30 บาท
จุด Indifference point A แสดงให้เห็นว่า ถ้าบริษัทสามารถทำกำไรจากการดำเนินงานได้ ถึงระดับ 156,000 บาท การจัดหาเงินทุนไม่ว่าจะใช้เงินกู้หนี้ระยะยาวหรือใช้วิธีออกหุ้นสามัญ จะทำให้ได้กำไรไม่แตกต่างกัน แต่ถ้าบริษัทสามารถทำกำไรจากการดำเนินงานได้สูงกว่า 156,000 บาท ก็ควรหาเงินทุนโดยวิธีการก่อหนี้เพื่อทำให้ค่า EPS ที่สูงกว่า
จุด Indifference point B แสดงให้เห็นว่า ถ้าบริษัทสามารถทำกำไรจากการดำเนินงานได้ถึงระดับ 185,000 714.30 บาท การจัดหาเงินทุนไม่ว่าจะใช้วิธีการออกหุ้นบุริมสิทธิหรือใช้วิธีออกหุ้นสามัญ จะทำให้กำไรไม่แตกต่างกัน แต่ถ้าบริษัททำมาทำกำไรจากการดำเนินงานได้สูงกว่า 185,714.30 บาท ก็ควรหาเงินทุนโดยวิธีการออกหุ้นบุริมสิทธิเพราะจะทำให้ค่า EPS ที่สูงกว่า
จากตารางและกราฟ เห็นได้ว่าถ้าบริษัทมีกำไรจากการดำเนินงานเท่าเดิมคือ 100,000 บาท หรือมีกำไรจากการดำเนินงาน 100,000 บาทซึ่งต่ำกว่าจุด บริษัทควรจัดหาเงินทุนเพิ่ม วิธีการออกหุ้นสามัญเพื่อจะทำให้ได้กำไรต่อหุ้น EPS สูตร แต่ถ้าบริษัทสามารถทำกำไร จากการดำเนินงานได้สูงถึง 200,000 บาทก็ควรจัดหาเงินทุนเพิ่มด้วยวิธีก่อหนี้เธอทำให้ได้กำไรสูงสุด
ที่มา : เพ็ญพิมล ลีโนทัย การเงินธุรกิจ.--กรุงเทพฯ : ทริปเพิ้้ล เอ็ดดูเคชั่น, 2558. 245 หน้า
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น